به گزارش کرمان سلامت و به نقل از قانون ،سیل گرانی از اردیبهشت امسال تاکنون ادامه داشته و قیمت محصولات لبنی را ۱۰۰در صد افزایش داده است. این افزایش قیمت واکنش سازمانها و دستگاههای نظارتی و حمایتی را به دنبال داشته، اما وضعیت به گونهای است که از یک سو تولیدکنندگان میگویند توان تولید بدون افزایش قیمت را ندارند و از سوی دیگر سازمان تعزیرات و سازمان حمایت پروندههایی را برای گران فروشان این بخش رقم زده اند. به عقیده سازمان حمایت، جرایم برای تولیدکنندگان محصولات لبنی بازدارنده نیست و همین موضوع موجب میشود، برخی از شرکتهای جریمه شده باز هم افزایش قیمت را در محصولات اعمال کنند. یکی از تولیدکنندگان شرکت صنایع لبنی در واکنش به جریمههای میلیاردی صنایع لبنی به اتهام گران فروشی این اواخر گفته است: تعزیرات حکومتی واقعیات جامعه را در نظر نمیگیرد. این در حالی است که افزایش قیمتها به سطحی رسیده که مردم دیگر توان خرید ندارند و تصمیم میگیرند بخشی از نیازهای سبد لبنی خود را کاهش داده یا حذف کنند.
افزایش ۱۰۰درصدی محصولات لبنی
در ماههای گذشته قیمت محصولات لبنی به شکل بیسابقهای افزایش داشته است و براساس گزارشهای میدانی قیمت محصولات لبنی از اردیبهشت امسال تاکنون افزایش ۱۰۰درصدی را تجربه کرده است. بهطوریکه شیر یک لیتری که در اردیبهشت، دو هزار و ۵۰۰ تومان به فروش میرسید، حالا به پنج هزار تومان رسیده است. به گفته فروشندگان این افزایش قیمت در سایر محصولات لبنی نیز اعمالشده است. برای مثال قیمت ماست دبهای که در اردیبهشت امسال ۱۰ هزار و۲۰۰ تومان بود حالا به ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است. میانگین قیمت پنیر ۴۰۰ گرمی اکنون هفت هزار تومان است که در اردیبهشت چهار تا پنج هزار تومان قیمت داشت. قیمت کره۱۰۰ گرمی نیز اکنون پنج هزار تومان است؛ این در حالی است که در مرداد و شهریور این کالا سه هزار و۵۰۰ تومان قیمت داشت.
قیمتها، هر روز گران تر از دیروز
این فروشنده در خصوص حذف برچسب قیمتها از روی اجناس میگوید: امیدواریم این اتفاق صورت نگیرد. اکنون که بسیاری از اجناس برچسب قیمت دارد، ما هر روز با مشتریان بحث و درگیری داریم. مشتریان میگویند: برای مثال شیر دیروز چهار هزار و ۵۰۰ تومان بود و چرا الان پنج هزار تومان است؟ ما به آنها میگوییم دیروز گذشت، امروز قیمتها تغییر داشته است. به همین خاطر برچسب قیمت بسیار ضروری است، اگر نباشد، ما هر روز با مشتریان درگیر میشویم. در حال حاضر میتوان گفت قیمت شیر نسبت به دو هفته گذشته ۱۰ درصد افزایش داشته است.
دلایل گرانی از زبان فروشندگان
به گفته یکی دیگر از فروشندگان در حال حاضر تولیدکنندگان با افزایش قیمت شیر خام و بطریهای پلاستیکی مواجه هستند و به طبع آن قیمت شیر خام گران تمام میشود. این صحبتهایی است که به عنوان دلیل افزایش قیمت مطرح میشود اما به هر صورت این روزها به مردم سخت میگذرد و قدرت خرید به شدت کاهش پیدا کرده است و مردم ترجیح میدهند که مصرف لبنیات را کاهش دهند.
واکنش مسئولان به گرانی
در این میان سازمان حمایت افزایش قیمت را غیرقانونی میداند و هیچ نظارتی در این زمینه به چشم نمیخورد. دو دلیل اصلی از سوی مسئولان مطرح میشود. از یک سو افزایش قیمت شیر خام را داشتیم و از سوی دیگر صنعت بسته بندی در کشور با واردات اداره می شود و این روزها که واردات به مشکل برخورده است، افزایش قیمت موضوع طبیعی به نظر میرسد. چندی پیش سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی از محکومیت ۲۲ شرکت تولید فرآوردههای لبنی در شعب این سازمان به جرم گرانفروشی خبر داد. این شرکتها درمجموع به پرداخت ۸۲۹ میلیارد ریال بهعنوان جریمه گرانفروشی محکوم شدند. پرونده هفت شرکت دیگر در شعب تعزیرات حکومتی در حال رسیدگی است. به گفته سازمان تعزیرات این روزها شاهد کمفروشیهای بی سابقه در محصولات لبنی کشور هستیم و در این زمینه گزارشهای بسیاری به سازمان تعزیرات حکومتی رسیده است. مدیرکل اقتصادی وزارت صنعت، معدن و تجارت هم گفت: قیمت نهادهها از سههزار و ۲۰۰ تومان در پارسال به چهار هزار و ۲۰۰ تومان در سال جاری افزایش یافته که بخشی از افزایش قیمت فرآوردههای لبنی مرتبط با آن است. افزایش هزینههای حمل و نقل هم از جمله عوامل بالا رفتن قیمت محصولات لبنی است. دبیر انجمن صنفی گاوداران نیز گفته است: تولید شیر خام در کشور در هشت ماهه اول سال به طور میانگین ۵/۷ درصد افزایش یافت و تولید شیر به اندازه مصرف کشور وجود دارد. از تیر تاکنون ماهانه دو هزار و ۵۰۰ تا سه هزار تن جذب صنایع شیر خشک کشور میشود و به عبارتی رابطه تولیدکنندگان شیر با تولیدکنندگان شیر خشک مستقیم شده است. ۲۵ تا ۳۰ درصد شیر تولیدی کشور صرف تولید شیر خشک میشود.
ناگزیر به افزایش قیمت هستیم
زهرا اخوان نسب، عضو هیات مدیره شرکت پگاه در خصوص افزایش قیمت محصولات لبنی میگوید: طی ماههای گذشته افزایش قیمت محصولات لبنی رقم خورد و افراد زیادی انتقادات خود را مطرح کردند. اما در این میان باید تمام دلایل افزایش قیمت محصولات لبنی را دید. این تغییرات زنجیرهوار به یکدیگر متصل هستند. اگر بخشی از این زنجیره با افزایش قیمت و مشکل روبهرو شود، این وضعیت به سایر بخشها نیز سرایت پیدا میکند. بازار محصولات لبنی از ابتدای امسال تا امروز بازار متلاطمی را تجربه کرده است؛ به طوری که شیر خام که ما خریداری میکردیم از هزار و ۳۰۰ تومان به دو هزار و ۲۰۰ تومان رسیده است. اکنون کارخانهها با مشکل مواجه شدهاند. علاوه بر شیر خام مواد اولیه بستهبندی افزایش ۱۰۰درصدی وگاهی ۲۰۰ درصدی داشته است. حتی کوچکترین جزء تولید نیزاکنون با افزایش ۳۰۰ درصدی مواجه است. از طرفی مواد پتروشیمی به دلیل مسائل مربوط به تحریم و افزایش نرخ دلار با افزایش قیمت مواجه شدند و واردات آن نیز با مشکل روبهرو شد. ما مجبوریم افزایش قیمت داشته باشیم وگرنه باید کارکنان و کارگران خود را اخراج و کارخانه را تعطیل کنیم. افزایش قیمت موجب افت و ریزش مشتری و کاهش تولید کارخانه میشود. به این صورت مصرفکنندگان به سمت لبنیات ارزان قیمت میروند یا ترجیح میدهند که کمتر مصرف کنند؛بنابراین هیچ کس از این شرایط سود نمیبرد.
هزینه گزاف دولت برای بازگشت سلامت جامعه
عضو هیات مدیره شرکت پگاه در ادامه گفت: ۸۰درصد جامعه جزو مصرفکنندگان اصلی لبنیات هستند و اگر تعداد این افراد کاهش پیدا کند، به سلامتی جامعه لطمه میخورد و دولت باید هزینه گزافی را در آینده برای بازگشت سلامتی به جامعه پرداخت کند. به هر صورت مصرف لبنیات موضوع حایز اهمیتی است که از چشم مسئولان پنهان میماند. در این زمینه باید به مسائل اصلی که موجب افزایش قیمت لبنیات شده توجه داشت. در حال حاضر بازار به نوعی کوچک شده و تولید کارخانه ما نیز نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. مردم به سمت مصرف شیرهای پاکتی رفتهاند و حتی از سفره برخی افراد حذف شده است.
افزایش بیش از اندازه قیمت شیرخام
به گفته یکی از تولیدکنندگانی که به دلیل گرانفروشی ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان جریمه شده است، قیمت مواد پتروشیمی که در صنعت ما مورد استفاده قرار میگیرد در ماههای گذشته چند برابر شده است؛ همچنین ارزی که برای واردات پاکتهای شیر با نرخ ۴۲۰۰ تومان پرداخت میشد، اکنون پرداخت نمیشود و ما آن را با عرضه بازار آزاد تهیه میکنیم. از طرفی قیمت هر کیلوگرم شیر خام نیز که در سال گذشته ۱۲۵۰ تومان و حداکثر هزار و ۳۰۰ تومان خریداری میشد، امسال به ۲۲۰۰ تومان تا ۲۴۰۰ تومان افزایش یافته است.
کاهش اندازه سبد لبنیات خانوار
براساس این گزارش، یکی از فروشندگان لبنیات میگوید: افزایش قیمت باعث شده کسانی که هفتهای یکبار برای خرید به فروشگاه میآمدند حالا دو هفته یکبار هم مراجعه نکنند. وقتی هم مراجعه میکنند، سبد خرید آنها به جای ۲۰ هزار تومان به ۱۰ هزار تومان رسیده است. البته نه تنها لبنیات بلکه سایر کالاها افزایش قیمت داشته، برای مثال کلوچه هزار تومانی اکنون به دو هزار تومان رسیده است، اما لبنیات یکی از اجزای اصلی سبد خانوار را تشکیل میدهد و برای سلامتی جامعه بسیار حایز اهمیت است. بنابراین اکنون مساله مهمی که وجود دارد، این است که افزایش قیمت لبنیات قدرت خرید مردم را کاهش داده و بیم آن میرود که سرانه مصرف کاهش بیشتری داشته باشد.