دکترای روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، با بیان اینکه اختلال استرس پس از حادثه می‌تواند تأثیرات عمیق و بلند مدتی بر زندگی فرد داشته باشد گفت: استرس جزئی از زندگی بشر است، اما اختلال استرس پس از حادثه به نوعی تجربه می‌شود که فرد پس از مواجهه با یک رویداد آسیب‌زا، مانند زلزله، جنگ، یا از دست دادن یک عزیز، با آن دست و پنجه نرم می‌کند.
کرمان سلامت: دکتر فاطمه کوهپایه زاده اظهار داشت: این اختلال می‌تواند عملکرد فرد در جنبه‌های مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار دهد متاسفانه، اگر درمان مناسب به موقع ارائه نشود، این عوارض می‌توانند تا پایان عمر فرد را همراهی کنند.
وی در خصوص علائم این اختلال گفت: این علائم شامل کابوس‌های شبانه، احساس گناه و سرزنش، ناامیدی، دشواری در تمرکز، و نشانه هایی مانند درد جسمانی و ضعف سیستم دفاعی بدن می‌شود و اگر فردی با علائم این اختلال مواجه شد، باید هرچه سریع‌تر تحت درمان قرار گیرد.
دکتر کوهپایه زاده، گفت: نگرانی از حوادثی که هنوز رخ نداده اند، نوع دیگری از اختلال اضطرابی به نام «اختلال اضطراب فراگیر» است و باید برای درمان مناسب به روانشناس مراجعه کنند.
وی همچنین اشاره کرد: خوشبختانه اختلالات اضطرابی قابل درمان هستند و فرد نباید نگران این باشد که این اضطراب تا پایان عمر با او خواهد بود اقدام به موقع و پیگیری درمان می‌تواند به بهبود وضعیت فرد کمک کند.
وی علائم اضطراب تحصیلی را شامل اختلالات در عملکرد تحصیلی و اجتماعی، مکرر بودن نگرانی‌ها و ظهور نشانه‌های جسمی ناشی از استرس دانست و گفت: اضطراب تحصیلی می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی همچون کمال‌گرایی، کمبود اعتماد به نفس و فشارهای محیطی در خانه یا مدرسه باشد.
دکتر کوهپایه زاده تأکید کرد: عوامل محیطی و فشارهای اجتماعی در دوران حساس نوجوانی می‌تواند بر سیستم هورمونی فرد تأثیر منفی بگذارد لذا ضروری است که والدین با دقت به علائم توجه کنند و در صورت نیاز به مراکز درمانی مراجعه نمایند.
وی گفت: گاهی اوقات، اتفاقاتی که سال‌ها پیش رخ داده، می‌تواند برای فرد یادآور درد و رنج باشد و او را تحت تأثیر قرار دهد در چنین مواردی، درمان‌های شناختی رفتاری می‌تواند به تغییر نگرش و پذیرش بهتر فرد کمک کند.
این دکترای روانشناسی، همچنین اظهار داشت: افرادی که در مشاغل پر استرس بیشتر در معرض این اختلال هستند، زمینه‌های ژنتیکی و وجود اختلالات دیگر نیز می‌تواند این خطر را افزایش دهد.
وی در ادامه به اهمیت پیشگیری و اقدام درمانی به موقع پرداخت و گفت: نگرانی از حوادثی که هنوز رخ نداده‌اند، می‌تواند به اضطراب فرد دامن بزند لذا باید به تأثیرات این اضطراب بر خود و خانواده توجه داشت.
وی گفت: درمان این اختلالات می‌تواند شامل روش‌های غیر دارویی نظیر درمان‌های شناختی رفتاری و مواجهه درمانی باشد در مواردی که شدت اضطراب بسیار بالا باشد، مراجعه به روانپزشک و استفاده از دارو زیر نظر پزشک نیز توصیه می‌شود.
وی همچنین اشاره کرد که خوشبختانه اختلالات اضطرابی قابل درمان هستند و فرد نباید نگران این باشد که این اضطراب تا پایان عمر با او خواهد بود اقدام به‌موقع و پیگیری درمان می‌تواند به بهبود وضعیت فرد کمک کند.
دکتر کوهپایه‌زاده، گفت: گاهی اوقات، اتفاقاتی که سال‌ها پیش رخ داده، می‌تواند برای فرد یادآور درد و رنج باشد و او را تحت تأثیر قرار دهد در چنین مواردی، درمان‌های شناختی رفتاری می‌تواند به تغییر نگرش و پذیرش بهتر فرد کمک کند.
وی همچنین در خصوص اضطراب مزمن در بین خانواده‌ها و به خصوص نگرانی های والدین نسبت به فرزندان و همسران شان گفت: بسیاری از افراد بدون اشاره به موضوع خاصی، احساس نگرانی مداوم دارند، که می‌تواند ناشی از ترس از وقوع حوادث بد، از دست دادن ثبات زندگی یا بیماری باشد.
وی به این افراد توصیه کرد به طور واضح و مشخص بنویسند که نگران چه مسائلی هستند و در پی راه حل های عملی باشند.
دکتر کوهپایه‌زاده تأکید کرد: کمک گرفتن از متخصصان، نشانه‌ای از ضعف نیست و در مواقع بحرانی باید به‌طور جدی به دنبال مشورت و درمان بود.
وی افزود: نکته‌ای که در جلسات مشاوره به مراجعه کنندگان پیشنهاد می‌کنم این است که به جای پرسیدن چرایی وقوع یک حادثه، بر روی چگونگی حل آن تمرکز کنند.
وی درباره کنترل خشم نیز گفت: بسیاری از افراد در شرایط فشار روانی به سرعت عصبانی می‌شوند ما مهارت های کنترل خشم داریم که می‌تواند آموزش داده شود در برخی موارد، درمان دارویی نیز می‌تواند مؤثر باشد، اما پیشنهاد می‌شود که در صورت بروز اضطراب ناشی از دارو، با پزشک خود مشورت کنند.
دکتر کوهپایه‌زاده ادامه داد: استرس در زندگی غیرقابل اجتناب است، اما مدیریت آن بسیار مهم است. استرس مفید می‌تواند انگیزه‌بخش باشد، در حالی که استرس منفی، به‌ویژه اگر مزمن شود، می‌تواند زمینه ساز افسردگی شود.
وی برای مدیریت استرس پیشنهاداتی ارائه داد که شامل خواب منظم، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی و داشتن روابط اجتماعی مثبت می‌شود. او بر اهمیت کاهش کمال‌گرایی و انتظارات غیرواقعی تأکید کرد و گفت: با کاهش سطح انتظارات از خود و دیگران، آرامش بیشتری خواهیم داشت.
دکتر کوهپایه‌زاده به اهمیت عدم پیشگویی منفی درباره حوادث غیرمنتظره اشاره کرد و گفت: بسیاری از نگرانی ها و اضطراب‌های ما ناشی از تفکرات منفی راجع به آینده است بیایید یاد بگیریم در لحظه زندگی کنیم و با رعایت سبک زندگی سالم، سطح اضطراب خود را کنترل کنیم.
وی همچنین خاطرنشان کرد: با وجود نگرانی ها، هیچ تغییری در واقعیت ایجاد نمی شود حل مسائل و توجه به سلامت روان باید در اولویت قرار گیرد.
دکتر کوهپایه‌زاده در پایان گفت: باید به یاد داشته باشیم که تأثیرات اضطراب بر خانواده و اطرافیان می‌تواند بسیار عمیق باشد برای حفظ سلامت روان خود و دیگران، نباید از اقدام به درمان غافل شویم.