بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان از سال ۹۸ مورد بهره برداری قرار گرفته است و تاکنون حدود ۲۰۰۰ نوزاد از ذخیره شیر آن استفاده کرده اند.
کرمان سلامت به نقل از خبرگزاری مهر: اهمیت تغذیه با شیر مادر در مطالب علمی بسیاری مورد تاکید قرار گرفته و در احادیث و روایات متعددی نیز به این مساله اشاره شده است.
طبق نظرات علمی محققان؛ تغذیه با شیر مادر سبب رشد و تکامل مطلوب و بقای کودک میشود چراکه شیر مادر حاوی انواع سلولهای زنده دفاعی و عوامل مهم حفاظتی و ضدمیکروبی است.
این در حالیست که شیرخشک که از شیر گاو تهیه میشود، فاقد انواع سلولهای زنده دفاعی و عوامل مهم حفاظتی و ضدمیکروبی است.
پاستوریزه کردن ۱۰۰۰ لیتر شیر در بانک شیر کرمان
زهرا میمندی نیا مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان در گفتگو با اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت WHO برای نوزادانی که به هر دلیل از شیر مادران خود محروم شدهاند، شیر مادران دیگر را توصیه میکند.
وی افزود: پس از مطالعات و تحقیقات در کشورهای اروپایی، نخستین بانک شیر کشور در تبریز راه اندازی شد.
میمندی نیا ادامه داد: بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان نیز در آذر ماه سال ۹۸ به عنوان ششمین بانک شیر کشور مورد بهره برداری قرار گرفت.
مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان گفت: طی ۵ سال اخیر توانستهایم ۱۰۰۰ لیتر شیر مادر را در این بانک پاستوریزه کنیم.
وی افزود: این بانک به منظور تغذیه نوزادانی ایجاد شده است که نارس، دچار بیماری و یا به هر دلیل از شیر مادر خود محروم هستند.
میمندی نیا بیان کرد: در بانک شیر، پس از جمع آوری شیر اهدایی مادران، در مراحلی با پاستوریزه کردن و انجام آزمایشهای لازم، جهت مصرف نوزادان مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده نوزادان زیر وزن ۱۵۰۰ گرم از شیر پاستوریزه بانک شیر
وی تاکید کرد: شیر پاستوریزه شده در بانک شیر کرمان، دراختیار نوزادان زیر وزن ۱۵۰۰ گرم و یا نوزادانی که دچار مشکلات یاد شده هستند، قرار خواهد گرفت.
مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان تصریح کرد: چنانچه نوزادانی از بیمارستانهای دیگر نیز معرفی شوند از این شیر تغذیه خواهند شد.
میمندی نیا در رابطه با نحوه اهدای شیر مادران، یادآور شد: معمولاً بعد از زایمان، از طریق بخشهای مختلف مرکز آموزشی درمانی افضلی پور، در این خصوص تبلیغ شده و اگر مادری شیر مازاد و تمایل داشته باشد، آن را هدیه خواهد کرد.
وی ادامه داد: مادرانی که در بخشهای بیمارستان افضلیپور بستری هستند و نوزادانشان شیر زیادی مصرف نمیکنند نیز مازاد شیر خود را اهدا میکنند.
میمندی نیا افزود: همچنین برخی پزشکان متخصص در مطب و کلینیکها، مادران را جهت اهدای شیر خود به این بانک تشویق و معرفی میکنند.
مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان با تاکید بر اینکه از مادرانی که اعتیاد داشته باشند نمیتوان شیر دریافت کرد، تصریح کرد: از مادران سالم ۴ آزمایش انجام میشود.
میمندی نیا در ادامه اظهار کرد: آزمایش هپاتیت C، هپاتیت B، آزمایش VDRL و HIV از مادران انجام و پس از حصول اطمینان از سلامت آنها، شیر اهدایی دریافت میشود.
وی افزود: در مراحل بعد، کشت شیر انجام میشود و چنانچه میکروبی نداشته باشد، بعد از پاستوریزه شدن، ذخیره و سپس مصرف میشود.
میمندی نیا تصریح کرد: معمولاً از زمان دریافت شیر و انجام آزمایشها و مراحل یاد شده، این محصول به مدت ۶ ماه در فریزرهای صنعتی ذخیره میشود.
نیاز به اهدای شیر بیشتر از سوی مادران شیرده
وی ادامه داد: اما به دلیل اهدای کم شیر، در کمتر از این زمان، یعنی ظرف مدت ۳ ماه شیر ذخیره شده مصرف میشود.
مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان تاکید کرد: شیر موجود در این بانک، بسیار ایمن و دارای انواع و اقسام ویتامینها است، چراکه مخلوطی از شیر ۲ یا ۳ مادر است.
میمندی نیا گفت: بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان دارای شیر کاملاً استانداردی است که با ایمنی لازم در اختیار نوزادان قرار میگیرد.
وی سپس یادآور شد: از سال ۹۸ تاکنون به طور متوسط ماهی ۳۰ نوزاد از شیر پاستوریزه شده در بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان استفاده کردهاند.
میمندی نیا، شمار نوزادان مصرف کننده شیر این بانک را طی مدت ۵ سال گذشته، تقریباً ۲۰۰۰ نفر در کرمان اعلام کرد.
مسئول بانک شیر مرکز آموزشی درمانی افضلی پور کرمان تاکید کرد: دسترسی به بانک شیر و راهاندازی آن، امری بسیار دشوار محسوب میشود اما خوشبختانه این مهم از چند سال پیش در کرمان محقق شده است.
نیاز جدی بانک شیر کرمان به معرفی و تبلیغات
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از آنجا که پای جان انسانها در میان است، نوزادانی که دچار مشکلات گوارشی و سایر مسائل هستند، در صورت نبود شیر ذخیره، مستعد پارگی روده و نهایتاً مرگ هستند.
میمندی نیا تاکید کرد: بانک شیر کرمان نیازمند حمایت است و برای ماندگاری، به تشویق و تبلیغ بسیار زیادی نیاز دارد.
وی در پایان گفت: جهت معرفی بیشتر این مرکز ارزشمند در کرمان، نیازمند همکاری ارگانهای مختلف برای اطلاع رسانی، به ویژه از طریق بیلبوردهای سطح شهر کرمان هستیم.
شیرمادر هدیه و موهبتی از سوی خداوند
مرجان نیک ورز، متخصص کودکان و فوق تخصص نوزادان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: درواقع شیرمادر، موهبتی ست که خداوند هدیه کرده و استفاده شیرخوار از شیرمادر به ویژه آغوز را حق او دانسته است.
وی با اشاره به اینکه در قرآن کریم و احادیث، شیردادن توصیه و تاکید شده است، افزود: مجامع علمی معتبر دنیا نیز بر مزایای بیشمار شیر مادر برای مادر و شیرخوار اذعان داشتهاند.
نیک ورز بیان کرد: چنانچه مادری بخواهد شیردادن را کامل کند بایستی دو سال به فرزند خود شیر بدهد.
این فوق تخصص نوزادان تصریح کرد: به دلیل مواد غذایی، حفاظتی و ایمنی بخش فراوانی که در شیر مادر وجود دارد، آن را به عنوان غذایی کامل و بی همتا توصیه میکنند.
وی ادامه داد: شیر مادر برای تغذیه ۶ ماه اول زندگی و سپس ادامه آن همراه با غذای کمکی، تا پایان دو سالگی و حتی بیشتر، توصیه میشود.
نیک ورز اظهار کرد: شیر مادر علاوه بر تأمین رشد و تکامل مطلوب فرزند، سبب ارتباط عاطفی بیشتر او با مادر، رشد ذهنی و روانی مناسب، افزایش ضریب هوشی و قدرت یادگیری او میشود.
کاهش بیماریهای گوارشی و تنفسی کودک با شیرمادر
وی خاطرنشان کرد: همچنین تغذیه با شیر مادر، بروز یا شدت بسیاری از بیماریهای گوارشی، تنفسی، آلرژی، حتی بعضی از سرطانها را کاهش میدهد.
نیک ورز افزود: به علاوه شیر مادر از برخی بیماریهای دوران بزرگسالی، مانند دیابت، چاقی، پرفشاری خون و بیماریهای قلبی و عروقی نیز می کاهد.
این متخصص کودکان یادآور شد: کودکانی که با شیرمادر تغذیه میشوند از رشد و تکامل مطلوبتری برخوردار بوده و سالمتر و با هوش تر هستند.
نیک ورز در ادامه تاکید کرد: تغذیه شیرخوار با شیر مادر، برای مادر نیز مزایای زیادی از جمله کاهش بروز مشکلاتی مانند چاقی، ابتلاء به سرطان پستان و تخمدان و بیماریهای قلبی و عروقی دارد.
وی در ادامه اظهار کرد: همچنین بروز بیماریهای دیگری مانند پوکی استخوان، افسردگی بعد از زایمان، عود میگرن و بیماری ام اس در مادران شیرده کاهش مییابد.
این فوق تخصص نوزادان با اشاره به اینکه شیر چند روز پس از تولد آغوز نام دارد، گفت: این شیر غلیظ، زرد رنگ، بسیار مغذی و حاوی مواد حفاظتی و ایمنی بخش فراوان است.
آغوز مهمترین اقدام جهت ایمن سازی نوزاد علیه بیماریها
نیک ورز افزود: آغوز به منزله اولین و مهمترین اقدام جهت ایمن سازی نوزاد بر علیه بسیاری از بیماریها محسوب میشود.
وی ادامه داد: مزیت دیگر آغوز ملین بودن آن است که سبب دفع سریعتر مکونیوم (مدفوع سیاه رنگ روزهای اول نوزاد) شده و در نتیجه از زرد شدن نوزاد پیشگیری میکند.
نیک ورز تاکید کرد: چنانچه نوزادی زرد شده باشد زردی او با خوردن آغوز، مقداری کاهش مییابد.
این فوق تخصص نوزادان سپس با توصیه به پدران، تصریح کرد: نقش پدر در دوران شیردهی همسر بسیار مهم است.
وی گفت: ثابت شده مادرانی که همسرشان، آنها را در دوران زایمان و شیردهی مورد حمایت قرار میدهد مدت طولانیتری به فرزند خود شیر میدهند و احساس امنیت و آرامش خاطر بیشتری را تجربه میکنند.
نیک ورز خاطرنشان کرد: پدران میتوانند کارهایی مانند خواباندن، نوازش، حمام کردن و تعویض پوشک فرزند را به عهده بگیرند.
وی خطاب به پدران تاکید کرد: همسر شما پس از زایمان ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، غمگین باشد که درجات خفیف آن طبیعی است.
تأثیر حمایت پدر بر بازگشت مادر شیرده به حالت عادی
نیک ورز گفت: حمایت پدر، گذشت زمان و ادامه شیردهی، به آرامش و کاهش استرس مادر کمک میکند تا زودتر به حالت عادی برگردد.
این فوق تخصص نوزادان افزود: چنانچه احساس میشود مادر نمیتواند از خود و شیرخوار مراقبت کرده و همیشه دچار ترس و اضطراب است، بایستی با روانپزشک مشورت شود.
نیک ورز یادآور شد: در چنین شرایطی یکی از مراکز معتبر، انجمن علمی ترویج تغذیه با شیرمادر در خدمت خانوادهها بوده و راهنماییهای لازم را انجام میدهد.
روزشمار هفته جهانی تغذیه با شیرمادر
امسال؛ حمایت همه جانبه، ترویج تغذیه با شیر مادر برای همه، به عنوان شعار هفته جهانی شیر مادر در نظر گرفته شده است.
چهارشنبه ۱۰ مردادماه سال ۱۴۰۳ به عنوان نخستین روز از هفته جهانی تغذیه با شیرمادر به نام؛ نقش سیاست گذاران در بهبود وضعیت شیردهی نامیده شد.
عنوان روز پنجشنبه ۱۱ مردادماه، نقش پدران در شیردهی موفق و عنوان روز جمعه ۱۲ مردادماه نیز نقش روحانیون و گروههای مذهبی در حمایت از تغذیه با شیر مادر بود.
همچنین روز شنبه ۱۳ مردادماه به نام نقش قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حمایت از مادر و شیرخوار و روز یکشنبه ۱۴ مردادماه نیز به نام نقش رسانهها و فضای مجازی در آگاهی و مهارت مادران و خانوادهها نامیده شده است.
روز دوشنبه ۱۵ مردادماه نیز به نام نقش گروههای مردمی در ترویج تغذیه با شیر مادر و آخرین روز از هفته جهانی شیر مادر، یعنی سهشنبه ۱۶ مردادماه با عنوان نقش مدیران و کارفرمایان در حمایت از ترویج تغذیه با شیر مادر نامگذاری شده است.