طبق آمار اعلام شده، بروز سالیانه سرطان در مردان کرمانی ۱۷۶ در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است و این یعنی به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت مردان طی یکسال ۱۷۶ مورد جدید سرطان رخ میدهد.
کرمان سلامت به نقل از ایسنا: متاسفانه از هر سه نفر یک نفر در طول عمر مبتلا به سرطان میشود و از هر ۴ نفر یک نفر در اثر سرطان جان خود را از دست میدهد. این در حالیست که درمان هر فرد مبتلا بیش از نیم میلیارد تومان به شکل مستقیم و غیرمستقیم به اقتصاد خانواده و جامعه ضرر وارد میکند.
از طرف دیگر سرطان تنها یک بیماری فردی نیست و علاوه بر گرفتاریهای جسمانی و روانی فردی، خانواده را هم درگیر گرفتاری اقتصادی و عاطفی میکند.
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان و اپیدمیولوژیست، ریه و مجاری تنفسی، مثانه، پوست(غیر ملانومایی)، پروستات، معده، کولورکتال(روده بزرگ و رکتوم) لوکمی(خون)، حنجره، مغز و سیستم اعصاب، لنفوم و کبد از شایع ترین سرطانها در مردان استان کرمان است.
دکتر«احمد نقیبزاده تهامی» به مناسبت هفته سلامت مردان، به تشریح وضعیت بروز سرطان در استان کرمان و کشور پرداخت و گفت: بر این اساس بروز سرطان کشوری در کل جمعیت (اعم از زن و مرد) به ازای هر ۱۰۰ هزار جمعیت نفر ۱۷۳ نفر است.
وی با بیان اینکه در سطح کشور بروز موارد سالیانه سرطان در مردان از زنان بالاتر است، اضافه کرد: بر اساس آخرین اطلاعات منتشره، بیش از ۱۸۰هزار مورد سرطان در کشور ثبت شده که از این تعداد ۵۱ درصد به مردان و ۴۹ درصد به زنان اختصاص داشت.
طبق اعلام نقیبزاده، بروز سرطانها در استان کرمان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت ۱۶۳ نفر است و بر اساس آخرین آمار طی یکسال ۴ هزار و ۶۶۵ مورد جدید در استان کرمان مبتلا به سرطان شدهاند.
وی شایع ترین سرطانهای مردان ایرانی را پروستات، پوست(غیر ملانومایی)، معده، کولورکتال، مثانه، ریه، لوکمی(خون)، مغز و سیستم اعصاب عنوان کرد.
بسیاری از سرطانها با پیشگیری اولیه احتمال رخداد آن کاهش پیدا میکند
متاسفانه این تفکر غالب وجود دارد که غالب موارد سرطان بر اساس عوامل ژنتیک رخ میدهد و پیشگیری نقش چندان چشمگیری ندارد که البته این تفکر غلطی نیست. اما جالبه که بدانیم بیش از ۵۰ درصد از بروز سرطانها به دلیل عواملی ایجاد میشوند که توسط خودمان قابل کنترل هستند. یعنی می توان برای آنها پیشگیری اولیه انجام داد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان پیشگیری اولیه را به معنی تعدیل عوامل خطر عنوان کرد و گفت: سرطان ریه و مثانه به خوبی به پیشگیری اولیه جواب میدهد، افرادی که دخانیات و یا مواد مخدر از جمله تریاک مصرف میکنند در صورت ترک، احتمال رخداد سرطان در آنها کاهش مییابد.
برپایه این گزارش؛ بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، بسیاری از عوامل خطر ابتلا به سرطان ها را می توان کاهش داد مانند ورزش کردن که حداقل هفتهای پنج روز به مدت ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی متوسط، یا ۱۵ دقیقه شدید بهتر است انجام شود که این امر یک نوع پیشگیری اولیه است.
عدم استعمال سیگار و همه انواع تنباکوها از جمله قلیان، پرهیز از مصرف الکل حتی مقدار کم، عدم مصرف مواد مخدر از جمله تریاک، مصرف کمتر غذاهای فست فود و آماده، مصرف کافی میوه و سبزیجات، جلوگیری از چاقی و بروز بیماریهای متابولیک مانند دیابت وجلوگیری از ابتلا و درمان عوامل ویروسی (ویروس پاپیلومای انسانی، هپاتیتهای B و C) و باکتریایی (هلیکوباکتر پیلوری) و استفاده از کرمهای ضد آفتاب کمک میکند تا عوامل خطر بسیاری از سرطانها کاهش یابد.
پیشگیری ثانویه و یا همان غربالگری چه ضرورتی دارد؟
به گفته نقیبزاده تهامی، گاهی اوقات برخلاف اینکه پیشگیری اولیه را رعایت و عوامل خطر را تعدیل میکنیم اما به بیماری سرطان مبتلا میشویم، بنابراین پیشگیری ثانویه نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با تاکید بر اینکه تشخیص زودرس که همان پیشگیری ثانویه و برنامههای غربالگری است باید مورد توجه قرار دهیم، اظهار کرد: غربالگری یعنی تشخیص زودرس و به کاربردن تستهای ارزان و ساده جهت تشخیص بیماریهاست و اگر سرطان زود تشخیص داده شد، باعث میشود درمان با عارضه کمتر، هزینه کمتر و از همه مهمتر موفقتر باشد.
وی اضافه کرد: سرطانهای روده بزرگ، پستان و دهانه رحم در زنان، پروستات و ریه کاندیدای خوبی برای غربالگری هستند.
دربرابر سرطان باید تسلیم شد!؟
به گفته اپیدمیولوژیست، ذهنیت بدی در مورد سرطان وجود دارد وهمه فکر میکنند در برابر این بیماری باید تسلیم باشند، هرچه زودتر بیماری سرطانی که پیشگیری ثانویه دارد و با غربالگری به خوبی تشخیص داده شود بنابراین خطر آن نیز کاهش پیدا میکند.
به گفته وی پشت گوش اندازی که بیشتر در مردان است باعث میشود که بیماری دیر تشخیص داده شود.
غربالگری سرطان روده بزرگ از ۴۵ سالگی
متاسفانه سن ابتلا به سرطان روده بزرگ به دلیل مصرف روغنهای ناسالم، فست فود و غذاهای آماده و فرآوری شده در جمعیت کشور پایینتر آمده است و غربالگری کلی این بیماری از سن ۴۵ سالگی شروع میشود، به این صورت است که فرد به پایگاههای سلامت مراجعه میکند، با انجام آزمایش خون در مدفوع و تست فیت(FIT) از سلامت خود آگاه شود و در صورت نیاز به متخصص داخلی و یا فوق تخصص گوارش مراجعه کند.
به اعتقاد این اپیدمیولوژیست، فردی که سالم تشخیص داده شود باید هر ۱۰ سال یکبار کولونوسکوپی انجام دهد، اما اگر آزمایش مدفوع دهند باید به صورت سالیانه آزمایش بدهند.
وی افزود: افرادی که سابقه پولیپ و سرطان روده بزرگ در خانواده دارند و یا خود مبتلا به بیماری التهابی روده از جمله کرون و کولیت اولسراتیو باشند باید زودتر از این سن تست را انجام دهند و در مورد زمان مناسب باید با پزشک خود مشورت کنند. با تشخیص زودرس این بیماری میتوان درمان قطعی داشته باشد.
نقیبزاده تهامی تاکید کرد: افراد بالای ۴۰ سال سن اگر خونریزی از دستگاه گوارش دارند به راحتی از کنارش نگذرند حتما با متخصص گوارش مشورت کنند چون ممکن است مهمترین و ابتداییترین علائم سرطان روده خونریزیهای دستگاه گوارش باشد.
غربالگری سرطان پروستات از ۴۰ سالگی
نقیبزاده سرطان پروستات را از شایعترین سرطانها در مردان عنوان کرد و گفت: غربالگری این بیماری از۴۰ سالگی آغاز میشود و غربالگری این بیماری با انجام ساده تست خون (PSA) انجام میشود و در صورت نیاز برای انجام معاینات بیشتر به متخصص مراجعه میکنند. اگر این بیماری در مراحل اولیه شناخته شود درمانش بهتر است.
غربالگری سرطان ریه از ۵۰ سالگی
این اپیدمیولوژیست با اشاره به اینکه بیماری سرطان ریه به پیشگیری اولیه یعنی حذف و یا تعدیل عوامل خطر جواب میدهد، گفت: در افرادی که سیگار و یا مصرف تریاک و مواد مخدر دارند بروز سرطان ریه بیشتر است. متاسفانه تست این سرطان دارای دقت زیادی نیست و معمولا غربالگری این بیماری برای عموم جامعه توصیه نمیشود و فقط در افراد پرخطر و افرادی که قبلا مصرف میکردند توصیه میشود.
وی افزود: غربالگری این بیماری از طریق رادیوگرافی و سی تی اسکن انجام میشود و معمولا توصیه میشود از ۵۰ سالگی غربالگری صورت گیرد.
سرطان چه علائمی دارد؟
افزایش و کاهش وزن بدون دلیل، تعریق شبانه شدید، احساس خستگی که رفع نمیشود، احساس درد بدون علت، احساس توده و یا برآمدگی در هر نقطه از بدن، ایجاد خال جدید و یا تغییر شکل خالهای قبلی، دیر بهبود پیدا کردن زخمها از علائم کلی ابتلا به بیماری سرطان است.
تغییر در صدا یکی از علائم سرطان حنجره و ریه است، همچنین سرفه مزمن، بهبود نیافتن زخم در دهان به مدت سه هفته، وجود خون در سرفه، مشکل در بلع غذا و یا مایعات، احساس سوزش سردل (علامت خطر سرطان معده)، تنگی نفس، تغییر در شکل و سایز پستان، ترشح از سر پستان، کاهش اشتها و یا نفخ مداوم، یبوست و یا اسهال مداوم(سرطان روده بزرگ) وجود خون در مدفوع، خونریزی بدون علت از واژن، وجود خون در ادرار، مشکل در دفع ادرار را از شایعترین علائم اختصاصی ابتلا به بیماری سرطان عنوان کرد.
لازم به ذکر این مشاهده این علایم به معنی رخداد صد درصدی سرطان نیست، اما شناخت و آگاهی از آنها سبب میشود که افراد مراجعه زودتر به پزشک داشته باشند.
واکنشها نسبت به علائم سرطان
افراد بر اساس اینکه علائم اختصاصی و یا کلی سرطان میبینند به سه گروه تقسیم بندی میشوند؛ گروه نخست افراد یا دچار وحشت میشوند به همین دلیل به پزشک مراجعه نمیکنند یا اینکه برخی خود را به بیخیالی میزنند و به اصطلاح میگویند صبر میکنیم تا ببینیم چه میشود که این صبر کردن باعث میشود زمان را ازدست بدهند.
گروه دوم افراد وسواسی هستند، علائم را میبیند و به جای اینکه به درمان آن بپردازند، جهت اطمینان بخشی با وسواس به پزشکان بسیاری مراجعه میکنند که در این گروه هم ممکن است دچار استرسهای بیش از حد شوند یا زمان برای درمان به موقع از دست میرود.
افرادی که به موقع مراجعه میکنند و در واقع بیماری خود را میپذیرند در گروه سوم قرار میگیرند.
بدانید ترس از سرطان کشندهتر از خود سرطان است، زیرا بخش اعظم سرطانها قابل پیشگیری و درمان است.